En la iglesia de Santiago de Padrón, la Cofradía del Santo Entierro sigue haciendo el Desenclavo el Viernes Santo, una tradición que debe de remontarse en la villa al menos a finales del siglo XVIII, aunque dejó de hacerse a finales de los años 50 y no se recuperó hasta 1995.

En la actualidad se hace a las seis y media de la tarde con un Cristo articulado de pequeño tamaño, donado en 1887 por el profesor D. José María Vidal Cepeda. Como en los siglos pasados, terminada la ceremonia sale la procesión del Santo Entierro en la que el Cristo procesiona en una urna acristalada de madera de boj, cedro, caoba y hueso, obra del escultor y orfebre compostelano José Anido (1893), inspirada como la de Ferrol en la urna compostelana de Bonaval (1740).

Como es frecuente en Galicia, la procesión del Entierro es propia del Concejo y la Corporación municipal acude a escoltar la urna. En 1911 Francisco Portel Pardal se refiere a ella, y al Desenclavo, en su libro Costumes d'a terriña, y nos informa de la participación de vecinos caracterizados como personajes bíblicos:

"Aí polas dúas da tarde camiña car a Padrón moita xente que vai ver o desencravo, pero algunha xa vai diante pra coller un bo sitio dend' onde s' oia ben o pradicador e se vexa todo ben e se non esté moi apertado... Ás catro pouco máis ou menos, cando a ilesia de Padrón, que n' é das pequenas, está chea, ben chea de xente, comenza o sermón. Diante do altar está unha crus en qu' está cravada a imaxen de Noso Señor e preto dela a imaxen de Nosa Señora das Delores posta na andia.
Cando o pradicador vai rematar o sermón, manda que dous cregos, representando a Xepe d' Arimatea i a Nicodemus, suban polas esqueiras qu' están arrimadas á crus e descraven a imaxen do Salvador, quitando lle antes a coroa d' espiñas que poñen na man da Virxen.
Así que descravan a imaxen d' Aquel que nos redemeu, póñe- na dentro do sepulcro. Pouco despois saile a xente da ilesia pra ver a procesión.... Comenza a saír a procesión indo diante a crus con dous cereales ós lados. Dinde xunt' a crus astra donde veñen os cregos van moitas velas en dúas ringleiras. Despois da crus, anque bastante separada, vai unha rapaciña cunha xerra na man, pousada nun cadril, representando á Samaritana. Sigue-lle outra rapaciña, cravados os ollos no ceo e levando na man un lenzo en qu' está estampada a cara do Salvador. Esta rapaza representa á Verónica. Detrás vai o Calvario e preto del o sepulcro que gardan catro civiles, un en cada esquina. Ó lado do sepulcro van catro rapaces vistidos d' encarnado con cada un seu libro na man. Estes rapaces representan ós Evanxelistas. Non moi lonxe do sepulcro van outras tres rapaciñas que representan ás tres Marías. Despois vai a imaxen da Virxen con dous civiles ós lados i un cabo detrás. Despois van os cregos todos e detrás deles o Axuntamento enteiro e detrás deste a múseca que leva tras si un bo fato de persoas. A xente que vai ó desencravo algunha (...) marcha xa desque ve a procesión e outra espera á que se meta na ilesia. Asegún teña máis ou menos qu' andar pra chegar á casa".

________________________
REFERENCIAS:

Diario de Galicia: periódico de la mañana, telegráfico, noticiero y de información general, nº 107 (07/04/1909), p. 2.
El correo de Galicia : órgano de la colectividad gallega en la República Argentina, nº 1113 (22/05/1927), p. 7.
La Voz de Galicia (13/04/1995), Ed. Santiago, p. 41.

PORTEL PARDAL, Francisco, Costumes d'a terriña, Imp. del Seminario Central, Santiago, 1911, p. 78.

En internet: http://www.elcorreogallego.es/area-de-compostela/ecg/virgen-xvi-un-cristo-xvii-estandarte-belvis/idEdicion-2007-04-03/idNoticia-151689/ http://www.elcorreogallego.es/portada/ecg/urna-sepulcral-sale-padron-1894/idEdicion-2008-03-17/idNoticia-277736/ http://semanasanta.galiciadigital.com/es/semana-santa-en-padron

Videos 2013: http://parroquiadepadron.blogspot.com.es/2013/04/acto-del-desenclavo-i.html http://parroquiadepadron.blogspot.com.es/2013/04/acto-del-desenclavo-ii.html
Fotos: http://www.pontecesures.net/wp-content/uploads/2012/03/Calvario.jpg