Los
volantes y los maragatos o peliqueiros (cf. FICHA nº 40: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=39) son las máscaras típicas de la zona de Chantada. Los volantes suelen llevar careta de papel encolado o la cara tiznada y siempre un cinturón de esquilas. Se caracterizan por sus enormes tocados, denominados puchos, con estructura de mimbre y cubiertos de flores y cintas de telas de colores (colonias), que pueden alcanzar los 75 cm. de alto y pesar casi 30 kilos, lo cual obliga a un gran esfuerzo para llevarlos y danzar con ellos durante horas. Destacan los de la parroquia de Santiago de Arriba, en la cual se mantiene un entroido tradicional, y los hay en otras parroquias como Nogueira en la cual generalmente no llevan puchos [1].

Antiguamente en el
entroido de la zona salía también un farrapón vestido con coroza de paja, similar al de Pentes (A Gudiña, cf. FICHA nº 32: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/index.php?-table=mascaras&-action=browse&-cursor31), máscara que se ha recuperado recientemente (cf. Foto 2).

________________________

[1] Federico Cocho establece paralelismos con los tocados de máscaras del Trentino (Italia) y Telfs (Tirol austríaco).

________________________________
REFERENCIAS:

COCHO de JUAN, Federico, O Carnaval en Galicia, Xerais, Col. Universitaria, Vigo, 1990, pp. 99-103.
BLANCO PRADO, Xosé Manuel & GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel, “O entroido na Ribeira Sacra e en Salcedo. O Volante, o Peliqueiro e o Oso”, en:
Tempos de festa en Galicia [coordinación, Benxamín Vázquez González], Afundación, A Coruña, vol. 1 (2006), pp. 127-138.
BLANCO PRADO, José Manuel, "Achegas históricas ao entroido na Ribeira de Chantada (Lugo", en
Lucensia, nº 39 (2009). Disponible: https://mesondoforno.com/jose-manuel-blanco-prado-achegas-historicas-ao-entroido-na-ribeira-de-chantada-lugo/ y https://galiciaencantada.com/lenda.asp?cat=5&id=1890
BLANCO PRADO, José Manuel & PERNAS BERMÚDEZ, Carme, “O Entroido ribeirao. Santiago de Arriba (Chantada) (Lugo)”, en: CROA: boletín da Asociación de Amigos do Museo do Castro de Viladonga, nº 22 (2012), pp. 78-105.
BLANCO PRADO, José Manuel, “Aportacións sobre o Entroido lucense”, en:
Anuario brigantino, nº 36 (2013), pp. 495-512.
FIDALGO SANTAMARIÑA, Xosé Antón (coord.),
As caras do entroido ourensán, Diputación Provincial de Ourense, Ourense, 2009, p. 276 ss. [X. M. González Reboredo].
GARCÍA SANTOS, Alfonso & SENÉN LÓPEZ GÓMEZ, Felipe,
Antroidos e máscaras na Galiza rural, Sermos Galiza, Santiago de Compostela, 2019, pp. 86-87.
PERNAS BERMÚDEZ, Carme, "Entroidos Singulares da Provincia de Lugo", en: QUINTÍA, Rafael & LOSADA, Miguel (coord.),
Actas das II Xornadas Sobre o Entroido de Galiza, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Pontevedra, 2015, pp. 141-170. Disponible: https://sociedadeantropoloxicagalega.files.wordpress.com/2020/04/actas-ii-xormadas-sobre-o-entroido-de-galiza.-ano-2014.pdf.
RISCO, Vicente, "Etnografía: cultura espiritual", en:
Otero Pedrayo, Ramón (dir): Historia de Galiza, Akal, Madrid, 1979, vol. I, pp. 255-762 [1ª ed., Nós, Buenos Aires, 1962].
VÁZQUEZ RODRÍGUEZ, Xosé Manuel, “O entroido nas ribeiras de Chantada. A persistencia da festa”, en:
Boletín do Museo Provincial de Lugo, tom. VII, nº 2 (1995), pp. 249-258.

En internet:
Proxecto Ronsel:
http://ronsel.uvigo.es/index.php?option=com_rsgallery2&Itemid=30&gid=20