En las parroquias de Santa Cristina y San Adrián de Cobres (Vilaboa-Po) se sigue haciendo la Corrida do Galo, y antiguamente se leía también el Testamento del animal, cuyos versos fueron recogidos de boca de los ancianos del lugar por Xosé Anxo Rosales (cf. FICHA: https://juliomontanes.synology.me/bases/teatrodeentroido/?-table=teatrodeentroido&-action=browse&-cursor=0&Numero==31). Además de las máscaras que todavía perviven en la actualidad (Madamas y Galáns. Foto 2) [1], hubo máscaras de Vellos, Aldeanas y Gitanas, "Os de Branco" y máscaras zoomorfas (vaca o touro y cabalo), demás de una arada ritual con carneros [2]. X. Anxo Rosales recogió testimonios de los mayores de la zona en los que se describen las figuras con detalle:

"
E despois fíxose alí a corrida. Unha boa corrida. Había toros deses... non sei se os facía o defunto de Pouza. Había cabalos, cunha cabeza de cabalo, as orellas do cabalo. Iba dentro un home e facíao abrir a boca. Tiña unhas orellas de suela de zapatilla, o cabalo. E logho iba tapado cunha manta. Era unha manta. Unha manta ou unha colcha.
[E era só un home?] Non sei se é un ou dous debaixo. Porque movían as patas e mais coas mans... comían a xente. E había un toro tamén. Había un cabalo e un toro. O toro cos cornos e iba tamén... coas mismas sábanas, todo feito... Pero estaban ben feito, ben prepara’o, eh!
Era de madeira. Pero as orellas de que eran? Dios mío! Unhas orellas que parecían que tiñan pelo, as orellas do cabalo. E unha lengua, era unha suela dunha zapatilla. Os dentes eran puntas. Facía así, mira
[nota: bate os dentes], con iso facía o ruído. Para asusta-la Viñan cando estaba a corrida, que estaba todo... estaban as madamas bailando, aparecían por alí, por aqueles carreiros do Foxo, víñanche os... E todo o mundo, bueno, xa atenta. Era mui bonito.
Cando se miraba vir polo Foxo adiante. Viñan polo medio daquel pasillo de veighas, viña o cabalo e viña o toro.
[Viñan xuntos?] Si, viña un detrás do outro. Xa se metía na corrida a torear na xente.
[Viñan soltos ou viñan vellos con eles?] Ai, viñan vellos, viñan vellos con eles, si. O toro tiña un [...], facía de sujetar o toro, levábao pola corda. Era un vello, vestido de vello, disfraza’o. Traíao pola corda, ao toro. [...] O último da corrida era eso, o cabalo e mailo toro".

______________________________

[1] La vestimenta de
Madamas y Galáns ha ido cambiando con el tiempo. En la actualidad no llevan caretas pero hay testimonios de que antiguamente cubrían sus rostros con velos finos o paños de ganchillo como los troteiros de Bande (cf. FICHA nº 28: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=27) o las Madamas de Baltar (Ourense), en el caso del ganchillo, y las Madamas de Entrimo (Ourense), en el caso de los velos (cf. FICHA nº 88: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=87).

[2] Vacas similares las hubo en la zona en los
entroidos de A Canicouva y O Vilar (Ponte San Paio), así como en otras localidades pontevedresas como Ponte Caldelas (Xustáns), Moaña y Marín. En cuanto a las aradas, muy frecuentes en Galicia, están documentadas también en Marín y en Cangas (O Hío).

________________________________
REFERENCIAS:

COCHO de JUAN, Federico,
O Carnaval en Galicia, Xerais, Col. Universitaria, Vigo, 1990, pp. 129-132.
GONZÁLEZ MONTAÑÉS, Julio I., “O mundo do revés: Teatro de entroido en Galicia”, en:
Actas da XV Xornada de Literatura de Tradición Oral. Entroido: transgresión e tradición (Lugo, 22 de outubro de 2022), Asociación de Escritoras e Escritores en Língua Galega-Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2022, pp. 23-61 (p. 27). Disponible: https://www.aelg.gal/resources/publications/1677577450464actasXV_xornada_AH.pdf.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo, "As Madamas e o sacrificio do galo", en:
Actas das I Xornadas sobre o Entroido de Galiza, SAGA, Pontevedra, 2013, pp. 27-50 (p. 30). Disponible: https://sociedadeantropoloxicagalega.files.wordpress.com/2020/04/actas-i-xornadas-sobre-o-entroido-de-galiza.-ano-2013.pdf.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo,
As Madamas e o sacrificio do galo. O Entruido do concello de Vila Boa do Morrazo, Cadernos da Sociedade Antropolóxica Galega nº 1, SAGA, Pontevedra, 2014.
ROSALES GONZÁLEZ, Xosé Anxo, “As Madamas e o Sacrificio do Galo. Addenda”, en: Quintía, Rafael & Losada, Miguel (Coord.),
Actas das II Xornadas Sobre o Entroido de Galiza, Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA), Pontevedra, 2015, pp. 195-204 (pp. 202-203). Disponible: https://sociedadeantropoloxicagalega.files.wordpress.com/2020/04/actas-ii-xormadas-sobre-o-entroido-de-galiza.-ano-2014.pdf.

En internet:
Entroido de Cobres: http://www.entroidodecobres.com/historia_c.php http://docplayer.es/110252806-O-entroido-de-cobres-concello-de-vilaboa-do-morrazo.html
Documental (Rafael Quintía e Xosé Anxo Rosales): https://aborigine.es/2019/08/27/madamas-e-galans/
Proxecto Ronsel: http://ronsel.uvigo.es/index.php?option=com_rsgallery2&Itemid=30&gid=23