En el carnaval de Betanzos (A Coruña) salía una máscara de oso que hacía una pantomima con un zíngaro, el cual se esforzaba en domarlo y hacerlo bailar ante el público. Según parece, ese
Baile del Oso pervivió hasta 1914 pero no sé si era costumbre antigua [1].

_______________________________

[1] Pantomimas semejantes están documentadas a principios del siglo XX en los carnavales de Padrón
(cf. FICHA nº 134: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/index.php?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=133), y en los de Calo (cf. FICHA nº 135: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/index.php?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=134), probablemente versiones refinadas de las máscaras de oso del entroido rural tradicional. En Galicia todavía siguen saliendo máscaras de oso en Sande (Cartelle), en Salcedo (Pobra do Brollón-LU) y en Manzaneda, y hay noticias de su existencia pasada en San Pedro de Moreiras (Toén, Ourense), en Vilariño de Conso, Buxán (O Bolo. Recuperado: https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/index.php?-table=mascaras&-action=browse&-cursor=146), en Cotobade (Tenorio y Almofrei) y en la zona de Pedrafita (Lugo). En todos los casos los disfraces se confeccionan con pieles de oveja, lo mismo que el de O Bicho del carnaval de Viana do Bolo que solo se distingue de los anteriores en la máscara.

________________________________
REFERENCIAS:

COCHO de JUAN, Federico,
O Carnaval en Galicia, Xerais, Col. Universitaria, Vigo, 1990, p. 196.
GONZÁLEZ MONTAÑÉS, Julio I., “O mundo do revés: Teatro de entroido en Galicia”, en: Actas da XV Xornada de Literatura de Tradición Oral. Entroido: transgresión e tradición (Lugo, 22 de outubro de 2022), Asociación de Escritoras e Escritores en Língua Galega-Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2022, pp. 23-61 (p. 28). Disponible: https://www.aelg.gal/resources/publications/1677577450464actasXV_xornada_AH.pdf.
NÚÑEZ-VARELA LENDOIRO, José Raimundo & RIBADULLA PORTA, José Enrique,
Historia documentada de Betanzos de los Caballeros. Siglos XV y XVI, Fundación Caixa Galicia, A Coruña, 1984 (2 vols.), vol. I, p. 36.