Los sermones de entroido, recitados o cantados por un vecino vestido de cura o fraile, fueron habituales en el carnaval gallego y se conservan los textos de algunos de ellos, además de numerosas referencias de su existencia en lugares en los que los textos se han perdido (cf. FICHAS: https://juliomontanes.synology.me/bases/teatrodeentroido/index.php?-action=list&-table=teatrodeentroido&-cursor=0&-skip=0&-limit=30&-mode=find&-edit=1&Claves=%3DSermones+de+entroido y https://juliomontanes.synology.me/bases/mascaras/index.php?-action=list&-table=mascaras&-cursor=0&-skip=0&-limit=30&-mode=find&-edit=1&Notas=sermon).
En Berres (A Estrada), el escritor Manuel García Barros describe uno hacia 1949, probablemente recordando los años de su niñez, en su novela autobiográfica Aventuras de Alberte Quiñoi:
"Chegou unha tinalla nun carro tirado por dous hornes e outros puxándolle por detrás. Pararon no seu sitio, e pola boca da tinalla deu en aparecer un vulto que foi sobresaíndo pouquiño a pouco. Era a cabeza do "frade"', o cal se fol erguendo ata quedar de pé coas mans apoiadas na orela. Todos os enmascarados se puxeron ó redor axeonllados, pero sentados nos calcañares. O "frade" vestía unha camisa de muller, que daquela as levaban longas e folgadas, e abrochado polo pescozo un mantelo dos de vestir, na cabeza un pucho de pel de vincha cunha redouza de barbas de millo deixando no medio limpa a coroa. Subiu a unha banqueta que levaba dentro para deixar ver mellor a barriga, unha gran barriga que facía descansar sobre as orelas da tinalla.
—¡Non está de mal ano! -díicían os de abaixo.
—¡Non fora il frade! -engadían os outros.
Comezou a predicar o que traía preparado, unhas veces con chiste, outras con pouco. O Albertiño só lle acordaba isto:
La prolongada morcilla
que engorda mi pantorrilla".
________________________________
REFERENCIAS:
GARCÍA BARROS, Manuel (Ken Keirades), Aventuras de Alberte Quiñoi, Galaxia, Vigo, 2020, cap. X (ms. ca. 1949).