En Ponte Ledesma (Vila de Cruces PO), localidad de la comarca de A Ulla, salen en el
entroido los Xenerais (cf. FICHA nº 42: https://juliomontanes.synology.me/bases/teatrodeentroido/?-table=teatrodeentroido&-action=browse&-cursor=0&Numero==42), acompañados como en otros lugares de una parranda que representa parodias de oficios, representaciones que tenemos documentadas en 1948, con Xenerais, charangas y paiasos [1], en una serie de fotografías publicadas por la Asociación Cultural e Xuvenil Raíña Lupa. También se conservó en la localidad la tradición del sermón do frade, recitado al final de la fiesta por un vecino vestido de cura que pasaba revista a los sucesos del año y a las relaciones vecinales.

________________________________

[1] Los
paiasos montaban en burro y eran también conocidos, al igual que en Merza, como moros, lo cual, unido a otras referencias a los moros en diferentes parroquias (Touro, etc.), ha llevado a algunos investigadores como González Reboredo a pensar que podría tratarse de actualizaciones de antiguas fiesta de Moros y Cristianos.

________________________________
REFERENCIAS:

GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel, "Festas do ciclo anual", en:
Galicia. Antropoloxía. Vol. XXVlI: Religión. Creencias. Fiestas (RODRÍGUEZ IGLESIAS, Francisco & PÉREZ NEGREIRA, Mª del Mar, eds.), Ediciones Hércules, A Coruña, 1997, pp. 262-352 (pp. 308 ss.).
GONZÁLEZ MONTAÑÉS, Julio I., “O mundo do revés: Teatro de entroido en Galicia”, en:
Actas da XV Xornada de Literatura de Tradición Oral. Entroido: transgresión e tradición (Lugo, 22 de outubro de 2022), Asociación de Escritoras e Escritores en Língua Galega-Deputación Provincial de Lugo, Lugo, 2022, pp. 23-61. Disponible: https://www.aelg.gal/resources/publications/1677577450464actasXV_xornada_AH.pdf.
GONZÁLEZ REBOREDO, Xosé Manuel,
Festas con representacións de mouros e cristiáns en Galicia e terras do noroeste veciñas, Edicións Fervenza, Silleda, 2019.
VVAA,
Xenerais do Ulla, Asociación Cultural e Xuvenil Raíña Lupa-Concello de Boqueixón, Boqueixón, 2015, p. 29. Disponible: https://www.boqueixon.com/downloads/biblioteca/maquetaxenerais.pdf.

En internet:
Xenerais da Ulla: http://xeneraisdaulla.com/ http://fotoreynold.blogspot.com/2015/03/xenerais-do-ulla-carnaval-tradicional.html